Er is nog steeds sprake van personeelskrapte maar toch stijgt het aantal jongeren onder de 27 jaar in de bijstand. Wat is er aan de hand?
Jongeren die een beroep doen op de Bijstandswet worden anders behandeld dan mensen van boven de 27 jaar. Ze moeten bijvoorbeeld eerst vier weken werk zoeken voor ze in aanmerking komen voor een uitkering. Wat de reden voor die ongelijke behandeling is, is niet duidelijk. Ze kan jongeren echter wel extra op achterstand zetten, bijvoorbeeld als er toch al schulden zijn, of als de jongere de weg niet weet in het ingewikkelde sociale stelsel. Helpen of stimuleren doet het in ieder geval niet. 

Vertrouwen 
Wat jongeren vaak wel krijgen is een stortvloed aan brieven van het Bijstandsloket van de gemeente. Er zijn gemeentes die het anders doen, zoals Apeldoorn en Utrecht. Apeldoorn investeert in persoonlijke relaties van ambtenaren met bijstandsontvangers, Utrecht heeft de vier weken wachttijd geschrapt. In plaats van het wantrouwen dat de uitvoering van veel overheidsmaatregelen kenmerkt, is beginnen met vertrouwen beter. Wie dat vertrouwen niet waard blijkt te zijn, kan immers altijd nog gecontroleerd worden. 

Bij de Bijstandswet gaat het om bestaanszekerheid op basisniveau. Daarom is het des te erger dat juist groepen jongeren die het toch al zwaarder hebben, te maken krijgen met allerlei soms conflicterende regels, en maatregelen die hen van de regen in de drup helpen. Wie bijvoorbeeld een studie wil gaan doen waarvoor studiefinanciering aangevraagd kan worden, kan niet tegelijkertijd bijstand krijgen. Maar leren met studiefinanciering is niet voor iedere jongere de beste oplossing.

Maatwerk
CGMV vindt dat de gemeentes veel meer maatwerk moeten nastreven. Jongeren die bij hen aankloppen zijn meer gebaat bij een goede probleemanalyse dan bij een stortvloed aan brieven. Wat maakt dat ze bijstand nodig hebben? Hoe kunnen ze vooruit worden geholpen, en wat is daarvoor nodig? Is scholing een optie of is eerst een tijd vrijwilligerswerk doen beter? 

Snel een baantje vinden waardoor de jongere in ieder geval zelfstandig kan rondkomen, kan aantrekkelijk lijken. Maar voor de lange termijn is de jongere misschien meer gebaat bij een opleiding. De vraag is wat het doel is van de gemeente: jongeren op korte termijn uit de bijstand houden, of ze helpen een zelfstandig bestaan op te bouwen. Niet iedere jongere heeft immers een netwerk om op terug te vallen als het even wat minder gaat. 

Investeren 
Ook het bedrijfsleven is aan zet. Soms hebben jongeren een mentor nodig of een coach, voordat ze een volwaardige arbeidskracht zijn geworden. Ook van bedrijven mag worden gevraagd in hen te investeren. De overheid kan dat (deels) faciliteren met belastingkorting.

De samenleving heeft ook een rol en een belang. Sommige jongeren komen moeilijk aan het werk maar zouden goede diensten kunnen doen als bijvoorbeeld conciërge, of in eenvoudige banen die zijn wegbezuinigd. Goedkoop is niet zelden duurkoop geweest. Beter mensen betalen voor nuttig werk dan een uitkering geven.  

Beeld: Pexels.com